Podstawowe rodzaje zmian pigmentacyjnych i przyczyny ich powstawania
Przebarwienia skóry, czyli ciemne plamy o różnej wielkości pojawiające się na dłoniach, twarzy czy na dekolcie to bezpośredni rezultat zaburzonej pracy melanocytów. Melanocyty to komórki odpowiedzialne za produkcję melaniny, czyli pigmentu warunkującego m.in. barwę skóry, włosów oraz tęczówki oka. Przebarwienia na skórze pojawiają się, gdy melanina rozłożona jest w sposób nierównomierny. Obszary, w których występuje nagromadzenie barwnika, pokrywają się brązowymi lub ciemnobrunatnymi zmianami. Promienie ultrafioletowe niestety mogą przyspieszać proces powstawania przebarwień skórnych, dlatego warto unikać nadmiernej ekspozycji na słońce.
Podstawowe rodzaje przebarwień skórnych
Do najpopularniejszych przebarwień należą piegi, które ujawniają się już w wieku dziecięcym. Ich występowanie w głównej mierze uzależnione jest od predyspozycji genetycznych. Zmiany tego typu mogą być rozsiane na obszarze całego ciała, ale nie pojawiają się na dłoniach i podeszwach. Ich ilość oraz intensywność zabarwienia zależna jest przede wszystkim od aktualnej pory roku. Innym rodzajem przebarwień o podłożu genetycznym są plamy soczewicowate, które mogą być powiązane ze schorzeniami wrodzonymi. Powszechne są także tzw. przebarwienia hormonalne, powstające najczęściej w wyniku rozmaitych zaburzeń endokrynologicznych. Pojawiają się też w okresie ciąży i pokwitania, a szczególnie narażone na ich wystąpienie są kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną oraz osoby cierpiące z powodu nadczynności tarczycy. Na przebarwienia skóry narażone są również osoby, które przez długi czas przyjmują antybiotyki, leki przeciwzapalne czy kortykosteroidy, a także nadużywają niektórych ziół, takich jak dziurawiec. W niektórych przypadkach przebarwienia są pochodną wielu poważnych chorób (np. problemy wątrobowe). Zmiany pigmentacyjne mogą mieć również charakter wtórny – przebarwienia słoneczne, chemiczne, pozapalne (np. przy trądziku czy łuszczycy) czy mechaniczne (po przewlekłych urazach).
Niezależnie od genezy powstałych przebarwień, zawsze przyjmują one formę brązowych, szarawych lub żółtawych plam o zróżnicowanej wielkości i odmiennej intensywności pigmentacji. Widoczność przebarwień skórnych można w znacznym stopniu zredukować poprzez zastosowanie specjalistycznych kosmetyków oraz profesjonalnych zabiegów (np. terapia laserowa). Oczywiście warto też zwrócić szczególną uwagę na profilaktykę, a w szczególności unikać nadmiernej ekspozycji na słońce, ograniczyć wizyty w solarium oraz aplikować na skórę kosmetyki zapewniające wysoką ochronę przed promieniowaniem UV.